A l’à cumençau cian cianin
cu' in carru ch’u l’eira pecin,
ma pöi a s’è daita da fa',
e, in giurnu, a l’à fau strabilià.
Gh’é gracia, bon güstu, splendù,
i sou carri i pan cadri d’in pitù.
A l’è bela “A mar parà”,
tantu bela, 'sta sucietà,
ina cara cumpagnia
duve regna l’armunia.
E se pöi a gh’andesse a ma',
i nu' se san mancu arragià
e i fastidi, i cacia via
cu’ u bon vin... e “così sia”.

A fa za' de carri grandiusi
ch’i sun tüti meravigliusi,
a cerne, fra e sciure, e ciü fine
pe’ fané de cose carine.
Cuscì, se vegnì a bataglià,
fra i ciü beli carri virè “A mar parà”.
A l’è bela “A mar parà”,             (ec.)

Ecu o giurnu d’a gran tradiçiun
gh’è pe’ e strade ina gran cunfüxun.
U l’e u giurnu aspeitau cun anscietà
gh’é int'i cöi gran cuvea de bataglià.
Se inte l’anu caicosa a va’ in po’ ma’
batagliandu, e pene, purè scurdà;
Se lascé scapà 'sta bela ucaixun, chissà ...
de pentivene duman savé za’.
    Cantàmura in coru 'sta bela cansun
    perché àmu tüti 'sta grande pasciun
    cantàmura inseme garsune amuruse;
    tra röse e ganöfari, se’ deliçiuse.
   Cu’ e sciure, che inturnu i ne invita a cantà,
    ina sula armunia purremu creà,
    perché i l’àn, e sciure, a sou meludìa
    che megliu d’in’autra d’amù a sa’ parlà.
U furestu ch’u vö bataglià,
int'e sciure, l’amù u vöe truvà.
Ciache sciura che ti lançi u l’é in baixin,
in’invitu a restà a nui veixin;
pe’ ina vota nu’ stéveghe tropu a pensà,
dae sciure e dai baixi lascéve imbriagà.
Int'i baixi gh’é za’ tütu u tou amù ... se sa’
e int'e sciure gh’é u carù de 'stu sù.
    Cantàmura in coru ,,.   (ec.)

A canta 'sta nostra marina
e, cantandu, rispunde 'stu celu,
u sprandù d’ina festa veixina
ch’u fa tütu paresce ciü belu.

Za’ e sciure i sun prunte a curbae
pe’ lançare dai carri a manae.

   Bataglia ogni pecina
   cu’ a graçia d’ina regina,
   e, tra prufümi, canti e alegra zuventü,
   a lança sciure, baixi e a tüti a da’ d’u tü.
   'Sta festa cuscì grandiusa
   l’è festa ventemigliusa.
   'St’utava meraveglia a nu’ se pö scurdà
   arrivederçi alura in’autr’anu a bataglià.

L’è bela 'sta mei Ventemiglia,
cu’ e terre cuscì prufümae,
a in recamu o merletu a sumeglia
pe’ e sou sciure ch’i sun spantegae.

E ‘ste sciure i sun tüte pe’ vui
se vegnì a bataglià inseme a nui.

Candu a rundura a l’arriva
e l’amù u s’adescìa
Ventemiglia tüta in festa
a sou bataglia a sta’ a mirà.

    Che a vintisei ani passai
    a l’è sempre ciü bela che mai.
    E purtamu int'i nostri cöi
    i regordi d’i ani passai
    candu eirimu ancura figliöi
    e miravimu i carri cu’ i böi,
    avura i tempi i sun scangiai,
    ma a bataglia a nu’ möirirà mai.

Carri, müxiche e garsune
sciure, sciure in cantità
i pan tanti sparucheti
ch’in po’ tüti i vön tirà.

    Che a vintisei ani …   (ec.)

Inte 'stu paise belu
candu mazu u l’è veixin
pa’ che rie aiscì u cielu
pe’ ina festa za’ in camin;
l’è pe’ nui ina gran festa
ch’i ne çerca de imità,
ch’i s’ù mete ben int'a testa,
che cuscì i nu’ a san fa’.

     Ventemigliuse bele
     prepareve a batagià
     pe’ i zuveni se’ stele,
     feri tüti suspirà.
     Ma nu’ steghe a da’ a mente
     e cuntinuè a lançà
     de sciure, a 'ste gran gente
     chi ve stan a mirà.

Candu ven a nostra festa
tüti i sciorte dau barcun
e surpresi tantu, i resta
pe’ a graçia, e pe’ a pasciun.
Tüti i carri i sun insciurai
cume i fusse d’i giardin,
tütu belu ti virai,
batagliandu cian cianin.

     Ventemigliuse bele   (ec)

Canti zireti t’òn fau
suta au tou veciu barcun;
canti biglieti òn mandau
o mei duçe pasciun.
Ma ina seira d’estae
tüta tremante, veixin,
cun e tou mae fra e mei mae,
tü ti m’ài daitu in baixin.
         In baixin, cian cianin,
         forsci u primu d’u tou cö,
         ti m’ài dau, mei ratin,
         suta in cielu tütu blö.
         - Ma ti u sai, che a mamà
         a nu’ vö che staghe chi ?...
         - Ma perché ?... Cose fa’ ?...
         se tè vögliu di’ de sci.
Röse e viurete, cantéme
tüta a pasciun d’u sou cö;
e ancu’, cianin, ripetéme,
tütu u ben ch’a me vö.
L’òn inscuntrà l’autra seira
ch’a riturnava za’ a ca’,
e a m’à ditu che prestu
in’autru baixu a me da’.
        In baixin, cian cianin,
        u segundu d’u tou cö,   (ec.)
(Finale): Tanti baixin,
mi vögliu ancu’
da’u mei ratin.

Inte ‘sta vecia Ventemiglia
me sun truvau a bataglià
cun tante sciure e garsunete
pe’ a gran vöglia de cantà.
Inte 'sta grande baraunda
de gente, carri e de cansun
me sun sentiu tütu aciapau
da in’unda duçe de pasciun.

Dui ögli cin de sù
i me mirava duçi
e i me dixeva cian:
“Tè vögliu tantu ben’”
Me sun zirau, ratin,
pe’ dite a mei pasciun
ma inte sta cunfüxun
u cö u nu’ pö parlà.

E pe’ ste strade, vagabundu,
mi t’òn vusciüu ancu’ çercà
ma fra ste sciure e ste gran gente
nu t’on pusciüu ciù atruvà.
Ma t’asseguru, mei pecina,
mi nu’ te pösciu ciü scurdà-
tutù u mei cö ti t’ai pigliau
te vegniron ancu’ a çercà.

Dui ögli cin de sù   (ec.)

Urmai de mazu ciach’anu a se fa’
e tüti i speita a nostra festa cun grande pasciun;
se sente dapertütu rümesccià
pe’ fařa bela, semai ciü bela, cuscì vö a tradiçiun.
E nostre garsunete i se prepara za’
pe’ andassene insc'i carri a bataglià.
Ina vecia cansun che vui savè
a dixe che ‘stu paise u l’è
paise d’u sù, d’ê sciure e aiscì de l’amù.
Candu insc'i carri munterè,
d’ê nostre sciure, garnive u sen, bele pecine;
sciure fra e sciure, vui seré,
int'a “Bataglià” parescerè tante regine.
se i zuveni i ve mireran
sciacheghe in po’ l’ögliu,
feghe in surisu,
e féři suspirà;
però nu’ duvè tropu esagerà
se nu’ l’amù, u ven, u rie e u se ne va’.

O Ventemiglia bela tü ti u sai
che chi t’a vistu, o prestu o tardi, ancù u riturnerà;
a festa d’ê tou sciure a l’è, uramai,
meravigliusa, cuscì grandiusa ch’à nu’ se pö scurdà:
viuřete e margarite, ganöfari e lilà
e d’e garsune che i ve fan sugnà !
Ina vecia cancun, che vui savè
a dixe che ‘stu paise u l’è
paise d’u sù, d’ê sciure e aiscì de l’amù.
Candu insc'i carri munterè                (ec.)

La’ duve u Röia u spusa a sou marina
e suta in celu sempre ben türchin,
l’è sta’ creà ina bela çitadina
ch’à l’è, de sciure, propiu in gran giardin.
‘Sta çitadina a l’è a mei Ventemiglia
che tüte e Prime ina gran festa a fa’:
e chi ghe da’ de chi e chi ghe da’ de la’
pe’ preparasse ben a bataglià.

Vegni, tè vögliu veixin,
pe’ garnite de sciure
ch’on cügliu pe’ tü;
sciure de tantu splendù
che intu mezu a “Bataglia”
i parleran d’amù.
D’a nostra festa, però,
a mei sciura ciü bela ti sei tü
u l’è u destin che u vö
che ti seci a regina d’u mei cö.

‘Stu giurnu finarmente u l’è arrivau:
giurnu de festa e inseme de pasciun;
furesti da ogni parte u l’à purtau
e Ventemiglia a canta a sou cansun:
Alegri zuvenoti e scciancureli
cüglive tante sciure da lançà,
lançene in po’ de chi, lançene in po’ de la’,
miré de nu’ stancave a bataglià.

Vegni, te vögliu veixin,  (ec.)

Se caiche foresté
u ven a Ventemiglia,
a prima cosa ch’u va’ a ve’
a l’è a geixa de San Miché.
E, passandu de de là,
sempre u sentirà canta:

     Intu carrugiu longu
     gh’è tanti scciancureli
     che i sun propiu i ciü bèli
     de tüta Ventemiglia.
     Zirè, çerché, fe’ cose vurrè,
     ma beli cume lì,
     mai ciü ne truverè:
     perché, d’i autri cuscì, nu’ ghe n’è.

Cun tüti ‘sti “etrangei”
ch’i l’ince Ventemiglia,

urmai nu’ se capimu ciü:
i parla tüti de “lazü” !
Ma ghe semu ancora nui,
che canteremu pe’ vui:

     Intu carrugiu longu

 

Bele garsune,
a primavera a n’à purtau
'stu belu giurnu
de sciure insciurau.
In çima ai carri
andamu inseme a bataglià
oh, scciancureli
ale, sciü, fevene carà ....
Sciù andamu a bataglià !

         Viva a Bataglia !
         canta tüta Ventemiglia
         che in giurnu ciü belu
         u nu’ vegnirà mai ciü.
         Sciü, alegre garsunete
         cun a vostra zuventü,
         che de sciure u prufümu
         u v’invita a bataglià.
         Viva a Bataglia !
         Sciure, zuveni e garcune,
         giurnu de festa,
         giurnu de felicità.

Giurnu festusu,
cun l’amù ti sei arrivau
purtau dae sciure
e dau ventu prufümau.
Röse e viurete
pa’ chi cante ina cansun
cina de gioia
de speransa e de pasciun ...
Sciù andamu ...  (ec.)

Ti m’avi ditu: «Scì, gh’andamu inseme a bataglià !»
e in scangiu mì sun chi che me ciacrinu, e tü chissà,
chissà cun chi ti sei, bela e cativa, sensa cö;
ti me fai cianze e suspirà.
Ti devi arrivà !   te vögliu aspeita !
Perché u mei cö u me dixe che ti vegnirai:

Pe’ bataglià !
Pe’ bataglià!
Cara pecina mi t’aspeitu chi
T’abrasseron
e tè diron:
«tüte se sciare l’on purtae pe’ tü !»
Ti rierai,
ti canterai,
fra se viuřete, röse e giaussemin !
Vegni prestu, belu scciancu,
che te vögliu inseme a mì:
Pe’ bataglià !
Pe’ bataglià !
Pe’ bataglià !

Ti m’avi ditu ancù: «Caru tè vögliu tantu ben !»
e tütu cin d’amù t’on daitu in baixu insciu tou sen;
tü inscì ti m’ài baixau, vegnindu russa pe’ a pasciun,
sensa di’ ren ti sei scapà !
Ti devi arrivà !   Te vöegliu aspeità !
Perché u mei cöe u me dixe che ti vegnirai:

Pe’ bataglià !   (ec.)

Te vegu za’ spuntà, graçiusa e bela cume u sù:
nu’ ti te sei scurdà d’i nostri baixi cin d’amù !
Te ciamu e cu’ ina man te fassu segnu de vegnì ...
ma pöi m’acorzu de sugnà !
Ti devi arrivà !   Te vögliu aspeità !
Perché u mei cö u me dixe che ti vegnirai:

Pe’ bataglià !   (ec.)

Suta ‘stu celu d’incantu,
o Ventemiglia bela,
ti m’apiaixi tantu.
Longu e tou strade sciurìe
de seira i van e cubiete
i van fandu l’amù.

Sona mesanöte au campanin
Ventemiglia a dorme, taixe ogni barcun;
ma, ina fenestra, vegu ilüminà
forsci la’, cianze caiche inamurà.
Perché l’amù u nu’ fa’ durmì
e in ciü, de vote, u ne fa sufrì
Forsci a ‘sta fenestra ilüminà
ina brava maire a veglia u sou pecin
e, a nina nana, a ghe starà a cantà ...
Sona mesanöte au campanin.

Serra i ögli e taixi,
che â tou bela buca
ghe dàgu tanti baixi.
Sulu a lüna a ne mira
e u mei cö u te canta
a sou grande pasciun.

Sona mesanöte au campanin  (ec.)

Sun andaita luntan da tü
pe’ scurdà chi l’è impuscibile scurdà,
ma riturneron ancura da tü
se luntan mi nu’ pösciu ciü sta’.

         O mei caseta gianca
         tü ti m’aspeiti ancu’,
         e, d’aspeità, nu’ ti sei stanca
         o Ventemiglia d’u Scegnù.
         Sun sula e ben luntana,
         e me turmentu ancu’ de ciü
         perché a mei nustalgia a va’
         la’, da a mei cara Madona de Vertü.

Gh’è ina vuixe drente au mei cö
ina vuixe ch’à me ciama cian cianin:
forsci l’è caichedun ch’u me vö ...
o a campana d’u mei campanin ?

        O mei caseta gianca   (ec.)

Candu riturna a Prima, tüta prufümà
e pa’ che rie aiscì u celu pe’ u sou splendù,
inte ‘stu paise belu s’incamina za’
ina gran festa de graçia e de curù.
Aiscì e sciure pa’ ch’i speite de purrè muntà
in çima ai carri pe’ dive tüta a sou pasciun;
e intantu cian cianin se sente za’ cantà
d’a “Bataglia” tantu bela, a sou cansun.



Vegnì dunca a bataglià,
nostre ventemegliuse bele,
cu’a vostra graçia fe’ incantà,
de ‘sta festa seré e stele.
Vui sé faite pe’ amà,
vui sé tüte da baixà:
Sci !
Gudeve a zuventü
che prestu a passa;
e a nu’ riturnà ciü.



Gh’è u Ruveu, a Parigina, i carri d’ˆe fraziun
cheli da Veřa, de Nervia e d’u Valun;
a Ventemegliusa pöi, aiscì ela a ghe sa’ fa’
cume i autri da nostra bela çità.
E gh’è aiscì cheli d’i paisi a nui veixin
che a ‘sta “Bataglia” i cuncurre cun d’i carri fin;
e chi l’à vistu a nostra festa u nu’ a pö ciü scurdà’,
in’autr’anu ancu’ a vieřa u vegnirà.

Vegnì dunca a bataglià  (ec.)

Ai pei d’in belu valun
cin de ruvei, cin de fighi,
gh’è ina geixa de pasciun
ch’a fa pensà ai tempi antighi.
Se sona u sou campanin
pa’ de sentì in riturnelu;
u cantu u l’è tantu fin
che ciü ti u senti e ciü u l’è belu.

       San Segundu, u tou festin,
       inte aurive u se fava;
       se buveva d'u bon vin,
       de cubaite se mangiava.
       Pöi, d’in belu scciancurelu,
       se çercava a cumpagnia
       pe’ balasse inseme in varsu
       tütù cin d’alegria.

Suta stu celu türchin
d’avustu, a festa a l’arriva;
turna a sunà u campanin
pe’ a tradiçiun maiscì viva.
A l’è ina festa d’amù,
festa pe’ nui d’alegria;
cin semu de bon umù
e a tristessa a ne va' via.

       San Segundu, u tou festin,  (ec.)

O primavera, cun ‘sti boi audui,
ti sei turnà de sciure ingarnìa;
pe’ l’aria gh’è di baixi e de cansui
ti dai a tüte e gente l’alegria.
Ti porti ina gran festa, a festa de l’amù:
a zuventù cu’e sciure, l’è in cadru de curù.
     A nostra “Bataglia” a l’è riturnà
     ti vegni cun mì, e dime de sci, mei bela pecina;
     in cima a in carru tè vögliu purtà
     pe’ avete veixin, pe’ strenzite a mì, mei sciura divina.
     O mei Ventimiglia, ben tüta insciurà,
     inte ‘sta gran festa tü ti serai ancura ciü bela
     e u triste regordu de gran crüdeltà,
     ina vota tantu u se pö scurdà.
E aiscì vui, mei cari scciancureli,
se’ alegre e ciü spaciade riturnae
ma se stendé i trapin, cume p’i auxeli,
nu’ ste’ a esse pöi esagerae;
perché intu mezu au cursu, vegnindu a bataglià
l’è facile pigliasse caiche bela pità !
     A nostra “Bataglia” a l’è riturnà
                                                 (ec.)

Nu’ so’ se avé mai vistu
caicün, che pe’ caminà,
u mete u pané per terra
e pöi u se fa’ tirà.
Ma se u sou güstu, u l’è ‘su lì,
vui ghe vurrè truvà da di’ ?
Scì, scì,

           De purve intu çervelu
           ghe n’àmu tüti in po’
           e l’è propiu pe’ chelu
           che u mundu ben u nu pö andà !
           Ste’ a sente, o brave gente,
           nu’ steveřa a piglià
           de purve, intu çervelu,
           ghe n’amu tüti ina manà.

Gh’è caiche bela garsuna
che â seira a vö andà a zirà;
scicume a l’à tanta purve
a va’ a fasse secrulà.
Se ghe piaixe de fa’ cuscì
nu’ se ghe pö truvà da di’.
Perché:
De purve intu çervelu,  (ec.)

Eira alura in stüdentin
me piaixeva a bela vita:
canti, zuvene e teatri
e in po’ menu de studià !
O Ventemiglia, scüsime tantu:
t’ava scurdau, nu’ u faron ciü;
ti me piaixi, ti sei a mei ca’,
nu’ te faron mai ciü aspeità
perché te vögliu tantu ben.

Stava a Zena diversi mesi
e me paire u mungugnava
ma de sodi u ne mandava
e nu’ gh’eira ninte a di’.
O Ventemiglia, scüsime tantu  (ec.)

Ma de zügnu i me scriveva:
“Vegni figliu a Ventemiglia,
gh’è tu maire ch’a t’aspeita,
gh’è u paise ch’u te vö”.
O Ventemiglia, scüsime tantu  (ec.)

Veixin a l’aiga d’a tou scciümaira,
suta l’incantu de ‘stu tou sù,
me ne anderon, o Ventemiglia,
cu’ ina garsuneta a fa’ l’amù
perché ghe vögliu tantu ben.

Graziuse garsunete che za’ de bon matin
de ‘sta vostra belessa stendendu andè i trapin,
’i passa auti, lasceri andà:
i zira, i zira, i zira, ma i ghe duvran carà.

Candu parescerè
tra e sciure d’a Bataglia
Cume tra e autre stele a Stela d’i Trei Re,
a sorte a scangià
gairi a nu’ starà.
D’i sciami se virà
vegnì dai catru canti,
E fin cun e àře alura, i se gh’invischeran,
perché cun asvan
i ghe picheran.

Cume int’in prau sciuriu de primavera au su’,
au modu che ve dixe, çernè curui e audù,
de çerne alura, dau ve serà
d’â guřa ciü armuniusa â ciüma recamà.

Ma daitu che u tupè
prima i l’aveva avüu
che u vostru gran spřendù, ‘ nu’ stava mancu a vè,
de vendeta in fì
ve purrè cùglì.
Tegnigheri in po’ lì
ch’i perde caiche ciüma,
ch’i ciame in po’ perdun ... ma sensa esagerà,
che nu’ agi a piglià
ina drüa pità.

L’aiga che e mei unde
i versa in scè ‘se spunde
a fa’ sciorte in ascusu tesoru
in tesoru audurusu,
in prefundu de sciuire brilanti
ciü che perle e diamanti.

I sun pe’ vui, garsune, cüglivene a brassae,
garnive u sen e a testa, incìne e vostre cae
che dapertütu i sbrile cun tütu u sou spřendù:
nu gh’è amù sensa sciure, ni sciure sensa amù.

E in giurnu d’ebressa
de grande belessa
i riserva e mei sciure ae garsune
e e gargune ae mei sciure:
u l’è u giurnu ch’au son de mei unde
a “Bataglia” a rispunde.

Alura, garsunete, incìne de curbae,
de surva i carri in festa cacène zü a brassae,
che dapertütu i ciöve cun tütu u sou spřendù:
nu’ gh’è amù sensa sciure, ni’ sciure sensa amù.

Gh’eira ina vota ina figlia d’in Re
che mai a nu’ l’ava riüu e ni’ cantau,
e in sc’in cavalu dau rüvegu pe’
in filtru a l’àva per tütu çercau.
Ma a sun d’andà e caminà,
in fin dau Röia a l’è arrivà.
Stanca, a meschina, in scia bunda a ne ven
e, in zenugliun, a se mete a pregà:
          “O Ventemiglia d’u Scegnù,
          antiga terra de l’amù,
          in mügliu d’ani òn suspirau,
          in mügliu d’ani òn caminau,
          e cose bele ch’u nu’ l’à
          u mei destin mai cunusciüu
          fame che e pösce infin truva’
          suta au tou celu de velüu”.
Chi a ve’ ina sciura de tantu spřendù,
ch’intu mirara i beli ögli i ghe rie,
e intu sentìghe u sou gran bon audu’,
tüte e tristesse i te ghe sun sparie.
A in scciancu alu’, che a ve’ passa’
tüta cuntenta a l’à lançà;
elu u rispunde, a ne turna a cöglì,
e inta bataglia a se mete a cantà:
     E ti sei tü chela figlia d’in Re
     che mai a nu’ l’àva riüu e ni’ cantau ?
     Mi sun u Conte, e òn tantu piaixé
     che chì u bon filtru infin ti àgi truvau.
     E se ti, te ghe vöi ferma’
     ai pei te metu a mei çità.
     In sciù cavalu dau rüvegu pe’
     alura drente au Castelu a l’è intra’.

Davanti â Catedrale
cuřava ina funtana.
E done i se gh’inciva
u segelin,
ghe cantava dae gage
i cardelin.

Ina nöte ina bèla
a passa cun l’amante.
- O funtaeta ciaira
òn tanta se’,
dame ina taca d’aiga
pe’ bon piaixé.

- Nu stàme a büve, o bela,
che ti ài faitu pecau -.
- Se mì òn faitu pecau.
sun desgrassià,
dàme ina taca d’aiga
pe’ carità -.

A bela in scià funtana
a s’e cegaita a büve.
‘nu l’à pusciüu l’amante
l’istessu fa’,
a funtaneta ciaira
‘ l’eira secà.

Vegni chi, Segundina,
acòstite a to maire
fassu ina pisciadela
pe’ a guřa de to’ paire,
e urmai ti sei d’età
che ti a devi savè fa’.
         Cume a l’è bona a pisciadela
         a pisciadela faita in ca’,
         nu’ gh’è ventemigliusa
         ch’a nu’ a sace fa’,
         nu’ gh’è ventemigliusu
         ch’u nu’ a vöglie mangià.
         Cume a l’è bona a pisciadela
         a pisciadela faita in ca’.
Nu gh’è mia de besögnu
de tüte ‘ste tualete,
basta ina pisciadela
se ti te vöi imprumete,
e te vögliu cuntà
cume mì me sun marià.
     Sciü dai Scüri u muntava
     to’ paire chelu giurnu,
     candu a mei pisciadela
     purtava a ca’ dau furnu:
     spedia mì sun passà,
     derè elu a nasüssà.

Se se leva a Spassegiata
Nu’ se sa’ ciü duve andà,
u l’è u Scögliu ina purcata
tütu u restu u fa’ pietà
- Scignuria, scià dixe ben,
Ventemiglia a nu’ va’ ren ! -
 
Ma gh’è l’aiga d’a scciümàira
ch’a l’è in’aiga benedia,
tüti cheli ch’i ne büve
i nu’ se ne van ciü via.

Se se vö in divertimentu
Nu’ se sa’ duve picà,
sece au Scögliu che au Cuventu
se fa’ a vita d’in cravà.
- Se scià vö vive in po’ ben
chi restà nu’ ghe cunven ! -

Chi nu’ gh’è ina facia amiga
da purréghe in po’ parlà,
nomà grebani ghe triga,
gente düra e interessà.
- Scià riturne, scià fa’ ben,
là de duve scià ne ven ! –

Suta in pin, in sciâ Culeta,
se c’u vostru scciancurelu
dui baixin ve vurrè da’,
mirè prima ben u celu,
se ina caiche nivuréta
a vuresse spurghignà,
che ina vuxe in sciû ciü belu
ve sentiressi cantà:
-  Ou ! Candu ciöve e lüxe u su’
i sun e strie ch’i fan l’amù. -

Se u barbé, a vostra testa,
cume in övu liscia e gianca
u v’à faitu deventà,
nu’ pensè de fàřa franca
se inta Ciassa ina scignura
ve tuchesse salüà,
che ina vuxe in sciû ciü belu
ve sentiressi cantà:
-  Süca perà, mangia řalà,
büvi d’u vin, spassacamin. -

Se pe’ ve’ in po’ tütu rösa,
in bon fiascu de russese
ve se faitu zü carà,
preghé e gambe ch’i v’areze
candu cun u faturizu
piglié strada pe’ andà a ca’,
che ina vuxe in sciû ciü belu
ve sentiressi crià:
-  Ma duve andé vui autri dui ?
‘sta sciümia lascira in po’ andà ! -

Gh’è Pepin ch’u se prepara
in sciâ ciàza a sou lampara.
Stanöte de següru nu’ ghe serà de lüna,
due barche i vareran,
pe’ campà i pesci üna,
cun l’autra i careran.


          Me paire e me maire
          de longu a mungugnà,
          perché u l’è pescavù
          i nu’ me ghe vön da’.


Tra pařàmiti e manate
e tra çenze, lami e nate,
cume sereva belu vive cu’u mei Pepin,
e pe’ i Sestei crià:
“Ai beli pignurin !
Lascéveghe carà !”


S’à l’è a spüssa de pesciüme,
saciu ancu’ lavame e ciüme.
E s’u s’arrecampesse muciu, muciu d’â càra,
zazüi cume seremu,
föra assetai pe’ a scara,
e ben, s’à canteremu !

‘Sta seira l’aria a me porta in prufümu
in prufümu sutiru e delicau.
Dunde u ne ven nû so’, perché de sciure
l’è ‘stu paise tütu recamau,
ma u l’a caicosa stranu e misteriusu
ch’u me rende irrechietu e penscierusu ……

L’è stecadò ch’u cara zü d’in scê muntagne
cun a ferügura e inseme u rumanin ?
O a l’è mimosa cun a sciura de çitrun ?
Rösa e ganöfaru ? Viureta e giaussemin ?
Da nostra terra intemelia u l’è l’audù
ch’u ne fa’ sente a nustalgia de tantu amù
e u n’arregorda tüte e bele garsunete
ch’i ne fan suspirà
e i ne san cunsulà.

Ina garsuna a m’è passà d’arente
e passandu inti ögli a m’à mirau.
Dunde a ne ven nû so’, ma stu prufümu
cume ina scia d’argentu a l’ha lasciau.
Cu’ e sou fatesse fine e delicae:
a l’eira a regineta de valae ……

Candu l’ariva u mazu
u tou celu u se veste
d’ina roba lüxente
cume in razu celeste.

Gh’è pe’ l’aria in prufümu
ch’u n’invita a sugnà,
d’a bataglia de sciure
se prepara a giurnà.

Vegnì, zuveni e garsune,
vegnì a fàra ‘sta bataglia,
gh’è l’amù ch’u ve cumanda
e de sciure a l’è a mitraglia,
e se nu serè presenti
perché a se ne va a zuventü
pe’ nu fa’ riturnu mai ciü.

Candu l’arriva u mazu
mile sciure i se dröve
recamandu in tapeu
che a tou terra u ricröve.

Candu l’arriva u mazu
e garsune i ritröva
intu splendù da prima
ina belessa növa.

Dai tempi che l’aiga du Röia
a cara runsandu â cianüra,
cantandu carava i pastui
‘sa strada che ha faitu a natüra,
de pegure e sciorte a purtà
pe’ i mesi d’invernu in riva au ma’.

        Ma ‘sa strada ch’a l’üniva
        Tenda e Bregliu a Ventemiglia
        e ch’a fàva di Intemeli
        ina ünica famiglia
        contru a lege de natüra
        i ne l’an vusciüa serrà,
        nui vurremu a Zona Franca
        ch’a n’â rende â libertà.
 
A roba che i barchi, pê ciaze
da nostra marina, i sbarcava,
au longu da vale du Röia
sciü, versu u Piemunte, a muntava
cumerciu e richessa a purtà,
pe’ tüti i paisi d’a valà.

Vurremu ch’i dröve a Val Röia
lasciandu au sou postu i cunfin,
vurremu tra França e l’Italia
l’intesa d’u sanghe latin.
A pö a Zona Franca purtà
a paixe cun a prusperità.

       Ste in po’ siti tüti
       pe çinche menüti
       che amu l’intensiun
       de cantave ina bela cansun !

Candu a Ventemiglia vurrè fa’
ina recita, in balu a Carlevà,
a Bataglia d’e Sciure o in’autra festa,
gh’è sübitu de ronzi
ch’i fan a punta a tütu,
prunti numa a di’:
“A nu pö riuscì,
ciantera lì,
ma ghe n’avè testa !

Ma se a Cumpagnia a se mete a fa’
ina recita o in balu a Carlevà,
meiximu se u ciamè: “Ghe n’avè testa”,
ghe pö esse d’i ronzi
ch’i fan a punta a tütu,
lasceri püre di’
ch’a nu pö riuscì,
virè sciurtì
ina bela festa !

       Fe’ di aplausi tüti
       pe çinche menüti
       che amu a pretenziun
       de avè cantau ina bela cansun !

Ün ch’u sace a begariçia
u pö fa’ chelu ch’u vö:
ciantà in ciodu cu’ in scciünetu
e scciünà cu’ in turtairö,
dröve a porta cu’ in brichetu
scciapà e legne cu’ in bugliö.
              Ma se vui autri nu a savé
              ve dumandu pe’ pieixé
              d’avè aumancu ina mariçia:
              de nu métive a fa’ ren
              perché sensa a begariçia
              nu se pö fa’ ninte ben.
Ün ch’u sace a begariçia
u pö fa’ chelu ch’u vö:
cun da branda o d'u bon vin
in discreta cantità,
sensa scciopu, ni balin
sciümie e luvi u pö piglià.
     Un ch’u sace a begariçia
     u pö fa’ chelu ch’u vö:
     cu’ ina garsuneta bela
     e in po’ facile a scaudà,
     sensa övi, ni paiela,
     u pö fave ina frità.

Suta au Mercau d’e Sciure, a Ventemiglia,
l’è tüti i giurni propiu in gran sprendù,
candu dae corbe se descröve i massi
cin de curui, de grazia e cin d’audù.
         Ma a Ventemiglia gh’è inscì de garsune,
       de garsunete ch’i san fa’ l’amù.

            Lascè ciüvì, garsune,
            dae vostre bele mae
            ina rözà de sciure
            alegre e prufümae,
            cume s’i fusse note
            de l’eterna cansun,
            ch’a l’ince i vostri cöi
            de tenera pasciun ……

     O Ventemiglia paise d'u sù,
        d'e sciure e de l'amù.

Ma in giurnu a l’anu, a primavera a porta
ina gran festa, ina festa incantà,
e in çima ai carri, tüti fai de sciure,
ghe munta e garsunete a bataglià.
        Oh sciure, bele mai se’ cume ancöi,
      d’amu e garsune i ve faran parlà.

Chi nu sa’ che inta Bataglia
fa’ besögnu andà cianin,
ven cu’ a motu, l’autumobile,
a carossa o u barrucìn:
tüta roba ch’a nu và
pe’ purrè ben bataglià.
        Candu semu in mezu au Cursu
        cu’ ina bona cumpagnia
        nu gh’è ninte de ciü brütu
        e cuntrariu a l’alegria
        che ina machina veloce
        ch’a ne vöglie purtà via;
        nu gh’è ninte de ciü belu
        che viagià in sciù u Tran-lumassa
        pe’ purrè ben bataglià
        cun chi resta e cun chi passa.
        Duve l’è che se sta ben
        d’avè cùita nu cunven !
Nui cu’u tran numeru çinche
e cu’ a bestia cha u stirassa
amu fau ‘sta növa machina
ch’a se ciama Tran-lümassa
e a l’è chelu che ghe và
pe’ purrè ben bataglià.
    Pe’ purtave d’in sciù Ponte
    au valun de San Segundu
    a ghe mete u stessu tempu
    che in pegögliu a andà in Granmundu !
    Ma l’è chelu che ghe và
    pe’ purrè ben bataglià.

Se candu a mesegiurnu
ti t’arrecampi a ca’,
u pan u l’è ancura au furnu,
a pasta a l’è sarà,
e ti atrövi u stufau
ch’u spüssa de brüxiau
o ch’u l’è tropu untu
e u vin cu’ in po’ de spuntu:
           Dame a mente Giuà,
           nu' stàteghe a arragià,
           perché vögliu o nu' vögliu,
           l’è megliu ciügà in ögliu
           pe’ u bon nome da ca’ !
Se t’amanchesse i sodi
pe’ u fitu e u paneté,
e ti scrüvissi i ciodi
ciantai da to’ muglié
pe’ andà a catà: tualete,
pendin, fular, bursete,
aighe d’audù, capeli,
ciprie, culane e aneli:
      Se â seira pöi ti avessi
      a freve o u ma’ de gura,
      e ti t’arrecampessi
      a ca’ prima de l’ura
      truvandu to’ muglié
      setà in sciû canapé
      inseme au sou cumpà
      tranchili a ciaciarà:

Paulin, s’i t’apresenta
in turlu ben rustiu,
dui friti de çervela,
in dentixu bugliu
o in po’ de pisciadela,
nu staghe a di’ de na,
ma fàtene carà.

       Paulin urmai
       tü inscì ti u sai,
       chi nu s’incala
       mancu se sciala,
       fate curagiu,
       pènsighe ben
       che, a fàsene carà, cunven !
       Paulin urmai
       tü inscì ti u sai;
       chi nu s’incala
       mancu se sciala,
       fate curagiu,
       diteru da tü cianin:
       “Fàtene carà, Paulin !”

Paulin, s’i t’apresenta
in bon gotu de vin
de Laite o Piematun,
Russese o Varlentin,
faitu sensa bastun,
nu staghe a di’ de na,
ma fàtene cara !

Paulin, s’i t’apresenta
in bélu scciancurelu
ch’u l’è lì ch’u te vö
e ch’u l’è propriu chelu
ch’u te fa’ bate u cö,
nu staghe a dì de na,
ma fatene carà !
Fatene cara Paulin

Ti t’arregordi, t’ava ciamau,
ava caicosa da fate ve’,
tü ti me sei vegnüa d’arrente,
se semu abrassai sensa vurré.

     De autre e di sou baixi,
     nu me ne fassu ren,
     tü sula ti m’apiaixi
     l’è a tü che vögliu ben:
     dime, dime aviau,
     candu u riturnerà
     u giurnu afurtünau
     che te pöscie ancù baixà.

U l’eira in baixu tantu aspeitau,
ch’u n’à savüu fa’ tremürà
cume due föglie d’arbura au ventu,
e nu mû pösciu mai ciü scurdà.

Inti mei brassi, t’on ditu: “Candu ?”
Ti m’ai rispostu: “Làscime anda’,
perché vurreme ? ... ti n’ai de autre ! ...”
E pöi, cianzendu, ti sei scapà.

Filumena a l’à pastau
in benàrdu ben cundiu,
intu touru a l’à serrau
e a l’è andà a sarzì bügà,
pe’ aspeità so’ figlia Lina
ch’a gh’u porte dau furnà.
         Pigliaru, pigliaru, u ratu intu touru,
         pigliaru pigliaru; lasciru andà !
         Pigliaru, pigliaru, u ratu intu touru,
         pigliaru pigliaru; lasciru andà !
“Cosa ghè de là in cuxina ?”
a mungugna Filumena
“Gh’è caicosa che buxina
forsci u ratu u sentirà
l’öriu frescu du benardu
e u vö andaru in po’ a sazà.
     Filumena a s’aveixina,
     cu’a spassuira issà inte mae,
     cian cianin versu a cuxina.
     Tron de nun ! ... gh’è Segundin
     arrembau cun Lina au touru
     ch’i se sciaca dui baixin.
         Pigliaru, pigliaru u ratu intu touru
         pigliaru, pigliaru; lasciru andà !
         Lasciru andà ch’u va â messa,
         lasciru andà ch’u va a l’autà.

    U Cavu u l’è carau !
nu steve a spaventà,
u Cavu u l’è carau,
ma intregu, a bataglià.

   Ma u l’è carau pe’ fane u sou salüu,
pe’ dine che ‘sta vota i u cacia zü.
Adiu Cavu, barcun de Ventemiglia,
nu te viremu ciü.

   De giurnu se gh’andavimu
â bela vista e au su’,
e pöi ghe riturnavimu
de seira a fa’ l’amù.

   L’è za ciü de vint’ani
ch’i dixe: - U carerà -
perché u l’à i pei inte paute
e a crota in po’ fiscià.

   Ma vistu ch’u ten düru
e ch’u nu vö carà,
perché u nu se derròche ...
i u vön fa’ derrucà !

Se gh’è ina garsuneta
che, andandu a spassegià,
a zira caiche öglià
ai beli zuvenoti;
mi nu pösciu acapì
perché i ghe tröve a di’:
ne capita de pezu …
‘ste a sente in po’ ‘sta chi:
        Ciancégura, Barlegura
        a passava in sciû beà
        a l’ava a camixia cürta
        e a mustrava l’arimà !
Se gh’è ina garsuneta
lì ferma in sciû cantun
inseme â sou pasciun
ch’i se parla d’amu:
mi nu pösciu acapì
perché i ghe tröve a di’
ne capita de pezu
‘ste a sente in po’ ‘sta chi:
      Se gh’è ina garsuneta
      cu’a roba desculà
      o in po’ tropu ascürsà,
      basta ch’a sece bela;
      mi nu pösciu acapì
      perché i ghe tröve a di’:
      ne capita de pezu ...
      ‘ste a sente in po’ ‘sta chi:

Calevà, nasciüu
alegru e ben purpüu,
u l’è staitu batezau
cun du vin imbutigliau,
gh’a faitu da mairina
ina bela mascarina.
          Tralaleru tralalà
          viva viva Carlevà.
          Candu u nasce e u se maria
          semu tüti in alegria.
          Candu u möire, da mangià
          gh’è a sou bona eredità.
          Traleleru tralalà
          viva viva Carlevà.
Carlevà ingrasciau,
u s’è pöi mariau,
pe’ a sou pança e u sou panè
i gh’an daitu due mugliè:
a prima l’Abundansa
a segunda a Stravagansa.
     Carlevà u l’è mortu
     ‘mbriagu cume in porcu,
     u l’à faitu testamentu
     in sciâ porta du C’uventu,
     lasciandu ai soi figliöi
     tagliarin e raviöi.
          Traleleru tralalà
          viva viva Carlevà.

Lurè e Tunin, dui zuveni d’A Pena,
i sun carai dumenega passà
a Ventemiglia, e â seira dopu cena
i sun andaiti â Marina pe’ balà.
Lurè, ch’u l’è za staitu in anu in França,
du tangu u parla cun aria de impurtansa.
      - Ti savessi, o mei Tunin,
      cume l’è belu tanghezà;
      pa-pa, pa-ra-pa !
      ti cumensi cian cuinin,
      cu’a balerina ben strixà;
      pa-pa, pa-ra-pa !
      pöi ti fai d’asbrivun
      caiche passu e ti te ziri;
      piri-pi, piri-piri !
      e cun tanta pasciun,
      in po’ ti a moli, in po’ ti a tiri:
      Nu ti pöi propriu imaginà
      cume l’è belu tanghezà ! -
- On za atruvau ina bela balerina
e candu i sona vögliu fate vè
cume se bala u tangu in Argentina
e ti virai cos’u sa’ fa’ Luré.
Perché ‘stu chi u l’è in balu, o mei Tunin,
che te ghe vö pasciun e auregliu fin. -

L’urchestra a sona, Lurè u s’asbriva aviau:
- Se scià permete ? - Grassie vurentè ! -
e i taca in balu cuscì desgaribau,
che tüte e gente i rie standuri a ve.
- Ma scignurina, u tangu nu scià u sa’ ? -
- ‘Stu chi u l’è in valser, nu u sentì sunà ? -

Amu ancura inti nostri carrugi
çentu antighi regordi de gloria,
ch’i ten viva, inte ure ciü grixe,
da grandessa d’in tempu a memoria:
e li drente i l’àn bone raixe
e speranse d’a nostra çità.
        Intu Scögliu i sun fundae
        i nu teme aiga ni ventu,
        i sun forte e nostre cae
        i sun forte ciü che u tempu;
        iscì nui semu de scögliu
        e purtamu cun argögliu
        a pasciun de Ventemiglia
        ben fundà intu nostru cö:
        Viva u Scögliu !
Amu ancura inti nostri carrugi
çentu zuveni sccéti e gagliardi,
d’esse u Scögliu l’é a sou valentixe,
d’esse düri, nu’ d’esse testardi:
e li drente i l’àn bone raixe
e speranse d’a nostra çità.
        Amu ancura inti nostri carrugi
        çentu bèle garsune, che l’è
        intu nostru parlà ch’i n’û dixe
        tütu u ben ch’i ne sace vurré:
        e li’ drente i l’àn bone raixe
        e speranse d’a nostra çità.

T E S T I   P O E T I C I

 CANSUN VENTEMIGLIUSE

        Pare indispensabile pubblicare in rete i testi poetici delle canzoni, composti da autori locali nel periodo di maggior produttività musicale e poetica, in ventemigliusu.
      Dal 1970, è a disposizione delle scuole e dei gruppi musicali il libretto, che contiene lo spartito musicale con i testi a fronte. In questi tempi, si può ritirare nella Sede della Cumpagnia, in via Mazzini 12, nella mattina di sabato, dalle 10 alle 12.

 

 

A Bataglia d’e Sciure a l’è bela
perché tüti, garsune e garsui,
i sugeti, i cumbina e i curui,
cuscì ben cume fa’ in gran pitù.

        Sciure nostre che parlè
        intu fundu d’u mei cö
        e cun grazia me diè
        cos’u pensa e cose u vö
        mi ve vögliu tantu ben
        perché fe’ sa’ vita alegra.
        Fina duve nu’ ghe ren
        ina sciura a ne ralegra.



 Il resto di questa canzone è andato perso

Ina vuxe ch’a ven da luntan
tüta cina de duçe pasciun
a l’arriva pe’ l’aria cian, cian,
a ne porta sa’ bela cansun.

   U l’è u cantu d’a nostra Bataglia
   tradiziun tantu cara a se’ gente
   ch’a l’è sempre perfeta e a nu’ sbaglia
   perché tüte e belesse a cunsente.

       E sciure i fan festa
       parlandu d’amù
       cun aria mudesta:
       prufümu e curù.
       Cun bele garcune
       d’acordiu, d’arente
       s’i sun ciaciarune
       ciü vita se sente !

Se’ belesse graziuse ch’i ven
tra se sciure: garsune e garsui
i s’arrangia cuscì maisci ben
cun l’incantu de vivi curui.

   I l’incanta perché l’armunia
   de su’ cadru a ne ciama e a ne invita
   a cantà cun ciü tanta energia:
   zuventü, primavera d’a vita !

Sciure bele che da sule
metè inseme l’alegria,
nu’ gh’è cö ch’u se cunsule,
s’u nu’ sente sa’ malìa.

Tüte bele ìnti giardin
tüte bele, ìntu salotu,
séce röse e giaussemin,
resedà, sciure de lotu.

Graziusamente belu
u se presenta chi
in caru scciancurelu,
ch’u vö cantà cun mi.

Mi cantu e tü ti canti,
d’e sciure sa’ bataglia,
ch’a zira a nui davanti,
che i ögli a n’abarbàglia.

Care sciure, dapertütu
ve mustrè cun alegria,
cun u vostru parla mütu
fe’ passà a mařincunia.

Sciure nostre che cantè,
tüte e nòte d’a cansun
ìntu cö vui ghe parlè
d’a garsuna e d’u garsun.

Cume in merélu ch’u cumensa apena
a russezà tra e föglie verde a l’oura,
cuscì t'òn vistu ina matin serena,
che ti cantavi, candu u su’ u s’indoura.


     O scciancurelu mei
     cume te vögliu ben,
     nu’ saciu dite ren ....
     e ti sei tantu béla.
     'Sta cansuneta alegra
     cantiřa ancu' cuscì,
     canta matin e seira,
     staron pe' li, a sentì.


E t'òn vistu passà li d’a funtana,
che ti andavi a piglià de l’aiga fresca,
bela cume ina rösa de riàna,
ancu' ciü duçe che d'ame’ ina bresca.


Ti sei partia riendu e ti cantavi
ina cansun che mi nu’ saciu mancu,
e intu tou cö mai ciü ti te pensavi,
cose sentiva mi, mei belu scciancu.

Se sente inta riana
ina müxica lengeira
ch’à ven da ina funtana
veixin a ina peschèira.
    Avan’ che léve u su’
    sa’ müxica armuniusa
    a l’è cantu d’amù
    d’in’anima amurusa.

       Alegra funtaneta
       ti canti cuscì ben
       cume ina zuveneta
       ch’a nu’ cunusce ren.
       Sa’ vuxe a s’aveixina
       e pöi a s’aluntana,
       a sfiura fina fina,
       a funde inta riana.

E propiu inte chel’ura
i auxeli i s’adescìa
e pöi, de sciura in sciura,
i pita l’aiga trìa.
    E i canta, tüti inseme,
    ina cansun divina;
    za’ tütu inturnu freme,
    u giurnu u s’aveixina. 

Perché ti fai cuscì bela Maria,
nu’ saciu mancu mi cose pensà;
perché a me pa’ ina grande scemaria
de nu’ s’acorze che cuscì a nu’ va’.
   Te vögliu ben, ti u sai cara Maria,
   Tü invece ti sei sempre a sgavità,
   e mi ghe möiru de mařincunia,
   e tè dumandu amù pe’ carità.
        Tempu de valser,
        füme de çigaréta
        cume se drissa in göbu
        se drisserà Marieta.
        L’amù u nu’ va’ dui sodi,
        cuscì se sente di’,
        l’è sempre cun dui ciodi
        che tütu va’ a fenì.
        Tempu de valser,
        füme de çigaréta
        cume se drissa in göbu
        se drisserà Marieta.
E te dumandu sulu ina parola,
ma sun següru nu’ ti me a dirai,
m’u dixe su’ prufümu de viuřeta
m’u dixe cheli modi che ti gh’ài.
   Ti senti u cö cuntentu d’a belessa,
   ma te manca u ciü belu: u sentimentu,
   e mi ne soffru tantu e sa’ tristessa
   a nu’ me lascia vive: u l’è in turmentu.

Angelina a l’è andaita a fa l’erba,
a l’è andaita a matin de bun’ura,
fresca e bela, e cu’a buca ancù axérba
a se canta a pasciun d’u sou cö:


   O mei Pepin
   t’aspeitu a ca’,
   ti fai l’arpin
   ma a fenirà !
   Ti sai che in bàixu
   ti me l’ài daitu
   cume in bumbàixu
   u m’à açesu u cö.


Angelina ascascià int’ina fascia,
suta in persegu tütu sciuriu,
'ntantu ch’a canta a ciü bona a gh’à lascia,
che a puaira a nu’ taglia za’ ciü.


In pe’ d’oura cianin d’a marina,
u destaca ina sciura de persegu;
sciura bela - a gh’à ditu Angelina -
de lasciü tü ti ài vistu Pepin !

 rivista il : 03 dicembre 2014